21 августа 2010 г.
Физкультура учителĕнче Генадий Николаевич Петухов 27 çул вăй хурать. Вăл Асанкасси ялĕнче çуралнă, çакăнтах вăтам пĕлÿ паракан шкулта вĕреннĕ. Наука гранитне кăшланă чухнех спортпа питĕ туслă пулнă. Тĕрлĕ ăмăртусене хутшăннă. Хоккейла, футболла вылянă, йĕлтĕрпе чупнă... Спорта питĕ килĕштернипе Геннадий Николаевич И.Я.Яковлев ячĕллĕ Чăваш патшалăх педагогика институчĕн физкультура факультетне вĕренме кĕрет. Ăна пĕтерсен тăван ялне таврăнать, учительте ĕçлеме пикенет. Шкулта вăл хăй кăмăллакан ирĕклĕ кĕрешÿ секцине йĕркелет. Ачасем унта хаваспах çÿреççĕ. Секци ĕçленĕ вăхăтра Генадий Николаевич спорт мастерĕн тăхăр кандидатне хатĕрлет. 1994 çулта ăна «Халăх çутĕç отличникĕ» тесе палăртаççĕ. 2002 çулта вара Чăваш Республикин тава тивĕçлĕ учителĕ ятне тивĕçет. Спорт министерстви, ял хуçалăх министерстви, Чăваш Республикин ирĕклĕ кĕрешĕвĕн федерацийĕ ăна Хисеп грамотисем парса чыслаççĕ.
Геннадий Николаевич учитель ĕçне юратать. Вăл шкулсăр хăйĕн пурнăçне курмасть. «Ачасемпе ĕçлеме интереслĕ»,— тет аслă категориллĕ вĕрентекен, тренер-преподаватель.
— Шкулта ирĕклĕ кĕрешĕве пуçласа яма йывăрччĕ-и?
— Çăмăлах пулчĕ. Пăтăрмахсем сиксе тухнине аса илейместĕп. Ун чухне мана ДЮСШ директорĕ Р.З.Тимергалеев нумай пулăшрĕ. Ĕçе йĕркелесе яма çавăнпа йывăр пулмарĕ.
— Эсир ирĕклĕ кĕрешÿпе хатĕрленĕ пĕрремĕш ачасене ас тăватăр-и?
— Вĕсене манса каяймăн. Çав ачасемпе ирĕклĕ кĕрешÿре пирвайхи утăмсем тума пуçларăмăр, пĕрремĕш çĕнтерÿсен тути-масине туйрăмăр. Вĕсем хушшинче Н.Н.Петухова аса илмеле. Вăл эпĕ хатĕрленĕ Чăваш Республикин пĕрремĕш призерĕ, облаç совечĕн чемпионĕ. В.Яндров — спорт мастерĕн кандидачĕ, Раççей шайĕнче иртнĕ ирĕклĕ кĕрешÿ ăмăртăвĕн призерĕ, республика чемпионĕ. Валерий Пикеев нумай хутчен Чăваш Енри спорт турнирĕсенче малти вырăнсене йышăннă. А.А.Бахтеров — спорт мастерĕн кандидачĕ, Раççей, Чăваш Республики призерĕ. Вăл Шупашкарта иртнĕ тĕрĕк чĕлхеллĕ халăхсен олимпиадинче чемпион пулса тăчĕ. Сергей Катмаков та хăйне тĕрлĕ ăмăртура лайăх енчен кăтартрĕ. Вăл — спорт мастерĕн кандидачĕ. Раççей шайĕнче иртекен Чапаев ячĕллĕ турнирĕн иккĕмĕш призерĕ. Списока нумай тăсма пулать. Дмитрий Портнов, Евгений Копташкин, Андрей Денисов, Олег Денисов тата ытти те. Чылай ачана хатĕрлерĕм.
— Геннадий Николаевич, эсир каланисем хушшинче пĕр хĕр ача та çук вара. Вĕсемпе ĕçленĕ-и?
— Паллах. Анчах хĕр ачасемпе эпĕ 1994 çулта çеç тренировкăсем ирттерме тытăнтăм. Вĕсем хушшинче те ирĕклĕ кĕрешĕвĕн историйĕнче юлнă ятсем пур. Сăмахран, Ольга Денисова. Çак маттур хĕрача спортра пысăк çитĕнÿсем турĕ. Оля Пензăра иртнĕ Раççей шайĕнчи ăмăртура 2-мĕш вырăн йышăнчĕ. Атăл çи федераллă округра вăл виçĕ хутчен чемпионка пулса тăчĕ. Раççейĕн ирĕклĕ кĕрешĕвĕн пĕрлештернĕ командине те кĕчĕ. Анна Данилова вара Санкт-Петербург хулинче иртнĕ ăмăртура иккĕмĕш вырăна тухрĕ. Ирина Данилова — Атăл çи федераллă округĕн, Чăваш Республикин чемпионки. Çавăн пекех Надежда Чалышевăна, Татьяна Андреевăна, Наталья Константиновăна, Валентина Козловăна палăртмалла. Вĕсемпе мана ĕçлеме кăмăллă пулчĕ.
— Халĕ вара спортра мĕнле çитĕнÿсем?
— Ачасемпе эпир час-часах ăмăртусене хутшăнатпăр. Волейбол тата баскетбол вăййисенче малти вырăнсене тухатпăр. Армспортпа кире пуканĕ йăтасси самаях аталанчĕç. Хоккейпа эпир 1-мĕш вырăна тухрăмăр. Район командин аслă тренерĕ пулнă май, республика шайĕнче иртекен ăмăртусене хутшăнатпăр. Унта та хамăра лайăх енчен кăтартатпăр. Район чысне тивĕçлĕ хÿтĕлетпĕр. Çакăнта Петр Бурмакова, Николай Миронова асăнса хăвармалла. Вĕсем ялан малти вырăнсенче. Алексей Михайлов — Чăваш Республикин призерĕ. Виктор Максимов 2009–2010 вĕренÿ çулĕнче иртнĕ спартакиадăра 2-мĕш пулнă. Игорь Калашников та пултаруллă спортсмен. Вĕсем пурте Асанкасси каччисем.
— Малтанхи тата хальхи ачасем хушшинче уйрăмлăхсем пур-и?
— Чăнах та вĕсем тĕрлĕрен. Хальхи ачасен туртăм, чăтăмлăх çукрах. Ĕçлеме пуçланă чухнех эпир тренировкăсене нумай вăхăт ирттереттĕмĕр. Ун чухне ăмăртусене тухнă чухне пирĕн командăран хăраса тăратчĕç. Эпир кашни ăмăртăва хутшăннă. Халь ачасене хистесе, сăнаса тăмалла.
— Ăмăртура пĕрремĕш вырăна çĕнсе илме спортсмена мĕн кирлĕ?
— Чи пĕрремĕшĕ — нумай ĕçлес кăмăл пулмалла. Мĕншĕн тесен тренировкăсенче лайăх тăрăшмасан нимĕнле çитĕнÿ те пулмасть. Ачасен малти вырăна йышăнма ĕмĕтленмелле. Кавир çине тухнă чухне çирĕп кăмăллă пулмалла, хăрама кирлĕ мар.
— Сирĕн хăвăрăн ачăрсем спортпа туслă-и?
— Ывăлăм Женя кĕрешÿ енĕпе кайнă. Вăл республикăри турнирсенче малти вырăнсене çĕнсе илет. Халĕ вăл — И.Н.Ульянов ячĕллĕ Чăваш патшалăх университечĕн студенчĕ. Тĕрлĕрен ăмăртура факультет чысне хÿтĕлет. Хĕрĕмсем те, Настьăпа Ирина, спортран ютшăнмаççĕ. Настя ЧПУра экономика факультетĕнче вĕренет. Вăл çăмăл атлетикăпа, волейболпа иртекен ăмăртусене хастар хутшăнать. Ирина коопераци институтне пĕтерчĕ, çемье çавăрчĕ.
— Геннадий Николаевич, Сирĕн мăшăр вара?
— Зоя Даниловна (Асанкасси шкулĕнчи вырăс чĕлхипе литература вĕрентекенĕ) пирĕн активлă болельщица. Эпир ăмăртусенче пулнă чухне вăл чун-чĕререн хумханать, пăшăрханать. Çĕнтерÿсемшĕн савăнать.
— Хăвăр йĕркеленĕ ăмăртусем çинчен каласа парсамăр.
— Эпир 20 çул хушши ирĕклĕ кĕрешÿпе республика турнирне ирттеретпĕр. Ăна Асанкасси ывăлне, Аслă Аттелĕх вăрçинче Совет Союзĕн Геройĕ ятне илме тивĕçнĕ Ф.Н.Чернова халалланă. Çак ăмăрту чÿк-раштав уйăхĕсене лекет. Спортсменсем тĕрлĕ районтан пухăнаççĕ.
Кăçал 8-мĕш хут ĕнтĕ эпĕ пуçласа янă волейбол вăййипе район турнирĕ пулчĕ. Ăна эпир Гурий Рипанов летчик-испытатель ячĕпе ирттеретпĕр. Ăмăртăва пăхма унăн тăванĕсем килеççĕ. Волейбол турнирĕ кашни çул нарăсăн 23-мĕшĕнче пулать. Хамăрăн паллă та хастар ентешсене манасшăн мар.
— Геннадий Николаевич, калаçма вăхăт тупнишĕн тав тăватăп. Тулли телей, çирĕп сывлăх, ĕçре ăнăçу сунатпăр.
Источник: "Каçал Ен"