08 июля 2009 г.
Районти пĕрлешÿллĕ хуçалăхсенче хальхи вăхăтра пикенсех хĕле валли выльăх апачĕ хатĕрлеççĕ. Выльăхсене ешĕл апат çулса параççĕ. Ĕнесем кĕтÿре çÿреççĕ. Çакă продуктивлăх çине витĕм кÿретех. Сăвăм ÿсрĕ. Пирĕн районти хуçалăхсем кашни ĕнерен сĕт суса илес енĕпе республикăра малтисен ретĕнче. «Слава», «Искра», «Восток», «Асаново», «Труд», «Рассвет» хуçалăхсенче ют çĕршывра туса кăларнă сĕт сумалли оборудовани вырнаçтарнă. Çакă дояркăсен ĕçне те çăмăллатать, пахалăхлă сĕт сутма та май парать. Анчах та хуçалăх ертÿçисене паха, витаминсемпе, минераллă япаласемпе пуян продукци хакĕ тивĕçтермест.
Кăçалхи çур çулта ял хуçалăх предприятийĕсем выльăх-чĕрлĕх отраслĕпе мĕнле ĕçленĕ-ха; Аш-какай туса илесси пĕлтĕрхи çак вăхăтринчен 15 процента яхăн чакнă. Районĕпе пурĕ 5597 центнер аш-какай туса илнĕ. Ку вăл иртнĕ çулхинчен 925 центнер сахалрах. Çав вăхăтрах усă куракан кашни 100 гектар çĕр пуçне «Рассвет» ял хуçалăх кооперативĕ 53,9 центнер (районăн вăтам кăтартă-вĕнчен 2 хут ытларах) аш-какай туса илнĕ. Ку енĕпе «Искра», «Восток», «Труд», «Асаново», «Заря», «Пайгас», «Урожай» хуçалăхсем те аван ĕçленĕ.
Январь — июнь уйăхĕсенче хуçалăхсем пурĕ 55272 центнер сĕт туса илнĕ. Ку кăтарту пĕлтĕрхинчен 8 процента яхăн ытларах. Уйрăмах (сводкăранах курăнать ĕнтĕ) çак енĕпе «Рассвет» хуçалăх лайăх ĕçленĕ. 22 ял хуçалăх предприятийĕнче сăвăм ÿснĕ. 100 гектар пуçне шутласан кооперативсемпе колхозсем, фермер хуçалăхĕсем вăтамран 213 центнер сĕт туса илнĕ. Çав вăхăтрах «Турхан» хуçалăх районăн вăтам кăтартăвĕнчен 2 хут, «Искра» колхозран 3 хут сахалрах сĕт туса илнĕ.
Районĕпе илсен мăйракаллă шултра выльăх йышĕ ÿснĕ. Вĕсене пурĕ 7099 пуç тытаççĕ. Уйрăмах «Восток» (833 пуç), «Урожай» (707 пуç) çак выльăха ытларах усраççĕ. Ĕнесем те асăннă хуçалăхсенче нумай. Районĕпе пурĕ 2205 пуç ĕне пур. «Турхан» ял хуçалăх кооперативĕнче вĕсен йышне 17 пуç чакарнă пулсан, «Искра» колхоз, Прокопьевăн фермер хуçалăхĕ 10-шар пуç, «Дружба» кооператив 9 пуç, «Победа» хуçалăх 7 пуç ÿстернĕ.
Сыснасен шучĕ чаксах пырать. Пĕлтĕрхи пĕрремĕш çур çул тĕлне 4817 пуç пулнă пулсан, кăçалхи июлĕн 1-мĕшĕ тĕлне 3675 пуç анчах юлнă. Уйрăмах «Дружба» (455 пуç), Атласкинăн фермер хуçалăхĕ (200 пуç) нумай чакарнă. Районĕпе 9 хуçалăхра çеç çак выльăха тытаççĕ. Сурăхсен шучĕ ÿсни палăрать, 306 пуç шутланаççĕ. Вĕсене «Дружба» ял хуçалăх кооперативĕнче, «Золотой колос», «Дубовка» ОООсенче тытаççĕ.
Мăйракаллă шултра выльăх талăксерен 535 грамм, сыснасем 340 грамм ÿт хушса пынă.
Çамрăк выльăхсăр кĕтÿ çĕнелмест. Шел пулин те, районти хуçалăхсем 63 пăру иртнĕ çулхинчен сахалрах илнĕ. 100 ĕне пуçне 49 пăру пулнă. «Изамбаево», «Сюрбеево», «Пайгас» хуçалăхсен ку енĕпе кăтартусем аван. Районĕпе 2410 çура илнĕ. Çакă пĕлтĕрхинчен 172 пуç ытларах.
94 пуç ĕне выльăх, 82 пуç сысна вилнĕ.
Халăхран сĕт пуçтарас енĕпе 13 хуçалăх ĕçленĕ. Кăçалхи 6 уйăхра пурĕ 27169 центнер сĕт туяннă. Ку енĕпе уйрăмах «Дружба» (5552 центнер), «Урожай» (5128 центнер), «Асаново» (4973 центнер) хуçалăхсем ăнăçлă ĕçленĕ. Сĕт хакĕ йÿнĕ пулнипе-ши, уйрăм çынсем пĕлтĕрхинчен 6246 центнер сĕт сахалрах сутнă. Халăх хушшинче те хак чакнине пула ĕне тытма пăрахакансем пур.
Каларăмăр ĕнтĕ, халĕ хуçалăхсемшĕн хĕрÿ вăхăт. Кашнинех унта пуçарулăхпа палăр- малла. Пахалăхлă утă, сенаж хатĕрлемелле. Хĕл хырăмĕ пысăк.
ял хуçалăх пайĕн тĕп зоотехникĕ.